Door de kant van de armen te kiezen, leerde ze hoe mooi de wet op papier staat, maar in werkelijkheid gebruikt wordt ten koste van de inheemse volkeren.

Czarina Musni werd geboren in een familie van advocaten. Haar ouders en zus zijn advocaat. Na haar studie sloot ze zich aan bij de Plattelands Missionarissen van de Filippijnen (RMP), religieuzen en leken zoals Czarina, die de arme boeren en inheemse volkeren op het platteland ondersteunen. Onder andere de Manobo-Pulangion-stam opende haar ogen voor hun realiteit, waarin niet wetten, maar het belang van grote mijnbouw- en plantagebedrijven in uitgestrekte stukken land regeren. In hun honger naar land worden inheemse volkeren verdreven, afgesneden van hun bestaan en harmonieuze manier van samenleven met de natuur. Door de kant van de armen te kiezen, leerde Czarina hoe mooi de wet op papier staat, maar in werkelijkheid gebruikt wordt ten koste van de inheemse volkeren. Het daagde haar uit om een mensenrechtenadvocaat te worden, toegewijd aan het verdedigen van de waardigheid en rechten van de Lumads, de inheemse bevolking van Mindanao. Zij is lid van de Unie van Advocaten voor de Minderbedeelden te Mindanao (UPLM). Haar bekendheid met de schendingen  en betrokkenheid met de armen maakte haar een doelwit van het leger, die haar labelde als communist. Ze moest vrezen voor haar leven, want tijdens het presidentschap van Duterte kwamen zeker 70 advocaten om het leven.

Ondanks haar "Zorg voor Inheemse Volkeren (Healing the Hurt)", is ze gelabeld

In 2014 voerde de Plattelands Missionarissen van de Filippijnen (RMP) het programma “Zorg voor Inheemse Volkeren” uit voor de Lumads in het noorden van het eiland Mindanao. Het programma werd gefinancierd door de Europese Unie (EU). Het project versterkt de Lumads door middel van gedegen onderzoek, zelfredzaamheid en ondersteuning van economische activiteiten. Czarina was betrokken bij de capaciteitsopbouw van de Lumads. Ze maakte hen bewust van hun rechten om zich te kunnen verdedigen tegen landroof.

De regering gebruikte dit project echter om 16 RMP medewerkers, waaronder advocaat Musni, te beschuldigen van het financieren van terrorisme. Beschuldigingen zonder hard bewijs. Dit begon in 2019, toen het project al klaar was en nadat zuster Pat Fox, een Australische non die al bijna 30 jaar betrokken was bij de RMP, gedwongen was het land te verlaten. Van de 16 RMP medewerkers (RMP16) zitten er 2 in de gevangenis, Czarina en 5 anderen hebben het land verlaten en de andere 8 houden zich verborgen.

Weer een Marcos als president

Voormalig president Duterte kon ongestraft zijn oorlog tegen drugs, tegen afwijkende meningen en terrorisme uitvoeren. Het heeft een cultuur van angst onder de mensen gebracht, zelfs onder advocaten en rechters. Czarina legt uit dat wanneer het leger of de politie een rechter zonder gedegen onderzoek om een arrestatiebevel vraagt, dit uit angst gemakkelijk wordt gegeven. Gezien het aantal vermoorde advocaten is die angst zeer reëel. Opmerkelijk is dat ondanks de angstcultuur rechter Marlo Magdoza-Malagar, voorzitter van de Regionale Rechtbank van de Rechtbank van Manilla, afdeling 19, de proscriptiezaak van het ministerie van Justitie schrapte, die de Communistische Partij van de Filipijnen-Nieuwe Volksleger tot terroristen wilde verklaren.

Op dit moment moeten we zien waar Marcos staat, benadrukt Czarina, maar aangezien het vorige  beleid niet wordt ingetrokken en dezelfde mensen op hun post blijven, blijft die cultuur van straffeloosheid en angst bestaan.

Perspectieven

In ons geval van de RMP16, legt advocaat Musni uit, is het belangrijk dat de EU heeft verklaard dat er in hun controleverslag van het RMP-project "Zorg voor Inheemse Volkeren" geen spoor van financiering van terrorisme is. Met deze verklaring van de EU heeft de beschuldiging van de RMP16 geen grond meer. Het zal nog even duren voordat het juridisch is vastgesteld. Het geeft advocaat Czarina Musni hoop om naar huis terug te kunnen keren naar haar Manobo-Pulangion.Meer in het algemeen, zo licht ze toe, werd tijdens de afgelopen Universal Periodic Review (UPR) van de Verenigde Naties (VN) de mensenrechtensituatie in de Filippijnen onderzocht. Echter, de VN- aanbevelingen raken nauwelijks de kern om de cultuur van straffeloosheid te veranderen. Pleiters voor de mensenrechten, volksvertegenwoordigers, kerkelijk leiders e.a. moeten blijven aandringen op het uitnodigen van een VN-expert op het gebied van de mensenrechten naar de Filippijnen, evenals het opnieuw toetreden van de Filippijnen tot het internationale strafhof (ICC) , een onderzoek naar de misdaden tegen de menselijkheid, en een Politieke Missie op Hoog Niveau van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) naar de schendingen van de arbeidsrechten in het land. Die kunnen nationale instanties zoals de mensenrechtenalliantie Karapatan en de Commissie voor de Rechten van de Mens (CHR) ondersteunen om de cultuur van straffeloosheid aan te pakken. In de tussentijd moet de internationale gemeenschap zich blijven uitspreken, lawaai blijven maken over de trieste realiteit in de Filippijnen, concludeert advocaat Czarina Musni.

We zijn advocaat Czarina Musni zeer dankbaar voor het delen van haar ervaringen en inzichten. Evenzo zijn we advocaten Hans en Simone Gaasbeek zeer dankbaar voor het faciliteren van dit gesprek. Zij zijn betrokken bij Stichting Dag van de Bedreigde Advocaat en ondersteunen ook de zaak van advocaat Czarina Musni. www.dayoftheendangeredlawyer.eu