Onderzoek onthult hoe Nederlandse baggeraars wereldwijd structureel mensenlevens en milieu verwoesten met hulp van belastinggeld

Nederland ondersteunt met miljarden euro’s de baggerprojecten van Boskalis en Van Oord over heel de wereld. In al deze projecten wordt structureel het leven van mensen en het milieu verwoest. Het beleid van de Nederlandse overheid om mens en milieu te beschermen faalt systematisch. En na twaalf jaar onderzoeken en praten zijn er geen echte verbeteringen. Het is tijd voor een grondige schoonmaakbeurt van overheidssteun aan de baggersector.

Baggeractiviteiten gaan lijnrecht in tegen de internationale standaarden. Nederland heeft belangrijke internationale kaders voor verantwoord ondernemen, biodiversiteit en duurzame ontwikkeling ondertekend. De exportsteun voor baggerprojecten gaat lijnrecht in tegen deze internationale standaarden. De regering moet zorgen voor volledige afstemming van het exportbeleid met haar toezeggingen om mensenrechten en het milieu te beschermen.

Dat zijn de harde conclusies uit het rapport 'Dredging Destruction' wat vandaag gepubliceerd is. Het is een gezamenlijk internationaal onderzoek van maatschappelijke organisaties uit Nederland en landen waar de baggeraars actief zijn. De maatschappelijke organisaties beschrijven de negatieve gevolgen voor mens en milieu van 12 jaar exportsteun voor baggerprojecten op 7 plekken in de wereld. Hun boodschap: ”Overheid, stop direct de steun in drie lopende projecten.”

De oproep tot volledige terugtrekking van de overheidssteun betreft projecten in Mozambique, de Malediven en de Filipijnen die nu nog lopen.

Stop overheidssteun aan baggerprojecten van Boskalis in de Baai van Manila!

Wat staat er in het rapport over de gevolgen voor mens en milieu van het baggeren in de Filipijnen?  In de Filipijnen betreft het een landaanwinningsproject door de Koninklijke Boskalis voor onder andere de bouw van de Nieuwe Manila Internationale luchthaven (NMIA). Momenteel wordt 1.700 ha land teruggewonnen door Boskalis in wetlands in de Baai van Manila waar gevist wordt en gemeenschappen tot voor kort generaties lang hebben geleefd.

Volgens onderzoek door de internationale mensenrechtenorganisatie Global Witness zijn door het project in de Filipijnen ongeveer 700 vissersfamilies onvrijwillig ontheemd geraakt. Hiervan heeft slechts de helft een bepaalde compensatie ontvangen, meestal contant geld, wat niet genoeg was ter dekking van de kosten van een nieuw huis of perceel. Gezinnen meldden dat ze geïntimideerd en onder druk waren gezet door de strijdkrachten om contante compensatie te accepteren.

Het terugwinningsproject in Bulacan heeft verwoestende gevolgen voor het levensonderhoud van vissers en de visserij-economie. Sommige visgronden rond Bulacan, ooit rijk aan o.a. sardines, makrelen en ansjovis zijn vernietigd door het baggeren, terwijl de toegang tot andere visgebieden zijn geblokkeerd door de bagger- en landwinningswerken. De gevolgen hiervan voor het levensonderhoud worden tot ver buiten het project gevoeld, met name in de kustprovincie Cavite.

Volgens de Nationale Federatie van Kleine Vissersorganisaties van de Filipijnen (PAMALAKAYA-Pilipinas), is het levensonderhoud van ongeveer 20.000 vissers bedreigd door het project. Zoals vaak het geval is, heeft het vooral gevolgen voor de vrouwen, want het zijn vrouwen die een  sleutelrol spelen bij de verwerking en bereiding van vis voor de verkoop, en het zijn vrouwen die de primaire verantwoordelijkheid dragen voor het onderhouden van hun gezinnen.

Gemeenschappen in Bulacan hebben te maken gehad met vormen van intimidatie en willekeurige arrestatie door veiligheidstroepen. In 2023 getuigden twee vrouwelijke verdedigers van mens en milieu, dat ze op gewelddadige wijze waren ontvoerd door veiligheidstroepen nadat ze wekenlang als vermist waren opgegeven. De zaak haalde de internationale media en werd algemeen gezien als een verband met hun werk met getroffen gemeenschappen om zich tegen landaanwinning te verzetten.

Jon Bonifacio van het Nationaal Milieunetwerk ‘Kalikasan’ in de Filipijnen roept beleidsmakers op om naar hun eisen te luisteren!

Jon: “Dit rapport is een duidelijke indicatie van de omvang van de ecologische en sociale ontwrichting die wordt veroorzaakt door het gebrek aan regulering van de Nederlandse baggersector over de hele wereld. We roepen beleidsmakers in Nederland, de Filipijnen en andere landen op, om onze eisen ter harte te nemen en de bedrijven en instellingen die de fout ingaan aansprakelijk te stellen voor de milieu- en mensenrechtenschendingen van baggerprojecten.”

Bron:
- Een baggerwereld: wereldwijd onderzoek naar verwoesting Nederlandse baggeraars | Both ENDS
- Dredging_destruction.pdf (bothends.org)